Leuk: iets aangenaams, iets dat plezier oplevert. Fascinerend genoeg is dit is niet altijd zo geweest. Waar komt leuk eigenlijk vandaan? Kruip alvast in een hoekje, en ontdek de etymologie van leuk.
Leuk begon als straattaal of slang. Het woord werd aan het eind van de 19e populair onder Utrechtse studenten. De Utrechtse Studenten Almanak in 1865 gebruikte leuk als droogkomisch of grappig.
Zij voerden een grote betekenisverandering door: daarvoor stond leuk voor kalm, bedaard of stil. “Gelijk in een muis … zoo leuk”, schreven we in 1709 – zo stil als een muis. Een leuk persoon was iemand die zichzelf niet op de voorgrond plaatste.
Maar toen jongeren het massaal voor grappig gingen gebruiken, veranderde die tendens. Leuk stond in 1884 voor vrolijk of amusant. In 1897 voegden we hier ook grappig en schalks (ondeugend) aan toe.
De huidige definitie (iets dat plezier oplevert) is uit de jaren ’80 van de vorige eeuw. Volgens het WikiWoordenboek kwam dit door de opkomst van televisie- en filmpersoonlijkheden. Deze zorgden voor vermaak op de avond en dus een leuke avond.
Men weet niet zeker waar leuk vandaan komt
Het is onzeker waar leuk precies vandaan komt. Waarschijnlijk komt het van het Nederduitse lūk. Dit betekent: lauw, flauw of kalm. Het kan ook van het Oudfriese lûk (sluw of slim) komen. Zeker is wel dat het woord in de buurt van Nederland is ontstaan.
Ook de herkomst van het Engelse synoniem lukewarm (flauw, lauw) wijst terug op het Nederlandse leuk en het Oudfriese lûk. Zij zien daarnaast verbanden met het Oudengelse *hlēow (warm, zonnig). Dit komt van het Proto-Germaanse *khlewaz (warmte, onderdak).
Gaan we ervan uit dat dit klopt, dan zou leuk van oorsprong met warmte te maken hebben.
Leuk feitje: De ouderwetse definitie van leuk leeft nog steeds voort in de uitdrukking doodleuk. Dit betekent namelijk zeer kalm, nuchter of onverschillig.
Meer etymologievoer: de aangename betekenis achter lekker
Wist je dat… de naam Nederland ontstaan is als aardrijkskundige term?