Hoofdafbeelding bij Wat is de etymologie van idyllisch?

Wat is de etymologie van idyllisch?

door

in

Een idyllische omgeving is een plek om verliefd op te worden. Maar het is ook een dichtvorm. Zet je schrijverspet maar op en ontdek de etymologie van idyllisch.

Idyllisch is afgeleid van de idylle, een dichtvorm die stamt uit de Oudheid, waarin landschappen en taferelen worden beschreven. Idylle komt van het Oudgriekse eidyllion (kleine beeltenis).

De Griekse dichter Theókritos populariseerde deze dichtvorm in de 3e eeuw voor Christus. Als reactie op de steeds groter wordende stadscultuur, beschreef hij in zijn gedichten de pracht van het landleven. Zijn eidyllia (ειδυλλια), kwamen later bekend te staan als de idyllen.

Idyllisch betekent dus feitelijk: met betrekking op een idylle. Dit blijkt ook uit zijn allereerste definitie in onze taal, uit 1824: velddichterlijk, herderlijk.

Leuk feitje: Idyllisch wordt vaak in verband gebracht met Arcadië. Dit was volgens de oude Grieken een ideale wereld die er ooit geweest zou zijn aan het begin van de mensheid. Een plek waar de zon nooit ophoudt met schijnen, de bloemen altijd bloeien en er fruit en groen is zo ver je kunt kijken.

Idyllisch in de Nederlandse taal

De reden dat idyllisch uiteindelijk in onze taal terecht is gekomen, kwam doordat deze dichtvorm tijdens de Romantiek (een tijdperk waarin kunst meer aandacht gaf aan de subjectieve, gevoelige kant) een sterke opleving kende.

We hebben het letterlijk overgenomen van het Duitse idyllisch, dat, inderdaad, op precies dezelfde manier wordt geschreven. Duitsers spraken in 1784 al van Een Herderszang, une Elegante Idille. Het vroegste moderne gebruik van idylle is in het Italiaans te vinden: idillio (pastoraal gedichtje) uit de 16e eeuw.

Ook tegenwoordig zijn de herderlijke gedichtjes nog populair: in 2015 en 2016 won Nederlander Ilja Leonard Pfeijffer twee poëzieprijzen met zijn gedichtenbundel Idyllen.

Nog een leuk feitje: Een idylle verwijst ook naar een landschap vol bloemen. In Nederland zijn er tegenwoordig allerlei idylles aangelegd; plekken waar je kunt genieten van vlinders, bijen en andere insecten.

Meer leesvoer: de idyllische betekenis achter pittoresk
Wist je dat… schilderij zijn oorsprong kent op een ridderschild?