Hoofdafbeelding bij bekokstoven: betekenis en etymologie

Bekokstoven: betekenis & etymologie

door

in

Bekokstoven is een heel bijzonder woord. Zijn betekenis is al evenzo bijzonder: stiekem plannetjes smeden. Het woord komt sinds +-1900 voor in de de Nederlandse taal.

Officieel staat het volgens Wiktionary voor ‘heimelijk regelen’. Men associeerde bekokstoven doorgaans veel met onze politiek. “Een amendement dat door de voorstellers met de regeering bekokstoofd was”, schreef de Nederlandsche Courant in 1912.

Over de etymologie van bekokstoven is men verdeeld. Waarschijnlijk is het afgeleid van kokstoven, dat ‘iets uitvoeren’ betekent. Deze lettercombinatie schreven we al sinds 1730 in onze boekwerken. De Etymologiebank speculeert dat het ook van bekoken (iets overwegen, onderzoeken, of in voldoende mate koken) kan komen, al duikt dit woord pas rond 1850 in de Nederlandse taal op.

Het woord kan daarnaast zomaar afgestamd zijn van het Fries: met bekokstove, bekonkelen of bepankoekbakke zijn er maarliefst drie synoniemen voor.

Tegenwoordig gebruiken we bekokstoven als creatief synoniem voor verzinnen, bedenken of beramen. Vergelijkbaar met het Engelse woord ‘concoct’.

Leuk feitje: bekokstoven eindigde op nummer drie in Van Dale’s verkiezing voor mooiste Nederlandse woord van de afgelopen 150 jaar. Nét onder regelneef en winnaar bolleboos.

Meer leesvoer: Pittoresk: betekenis & etymologie