Hoofdafbeelding bij Wat is de etymologie van bitterbal?

Wat is de etymologie van bitterbal?

Waarom heet een bitterbal eigenlijk een bitterbal? De snack is absoluut niet bitter. Of heeft het er toch mee te maken? Doe de frituurpan aan en ontdek de etymologie van bitterbal.

Het ‘bitter’ in bitterbal heeft niets met zijn smaak te maken. Het dankt zijn naam aan het feit dat ‘ie begin 20e eeuw traditioneel gegeten werd bij een bittertje, een alcoholische kruidendrank. Bitterbal staat eigenlijk voor “bal voor bij een bittertje”.

Het is niet precies bekend wanneer de bitterbal uitgevonden is, maar in 1923 aten we ze al bij de borrel. Die associatie hield lange tijd aan. In 1961 beschrijft het Van Dale-woordenboek de snack als: ‘bal die bij het bitteren werd geserveerd’. Bitteren verwijst hier naar het drinken van bittertjes.

Bitterballen at men vroeger met een ‘bittertje’. Bron foto: Takeaway.

Bittertjes zijn overigens wél vernoemd naar de smaak. Bitter is een afleiding van ‘bijten’, en bestaat al sinds de 10e eeuw in onze taal. Met een bittertje verwijs je dus naar een drank met een bijtende, scherpe smaak. Sinds 1800 zijn we alcoholische kruidendranken zoals jenever, brandewijn of berenburg zo gaan noemen.

Leuk feitje: Bitterballen zijn sinds april 2020 officieel cultureel erfgoed. Toen zijn ze toegevoegd aan de Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed Nederland.

Dat bitterballen tot op de dag van vandaag op de menukaart staat van zoveel kroegen en cafés, is dus helemaal niet zo gek!

Wist je dat…
Sinaasappels vernoemd zijn naar het land van herkomst?
Holland officieel staat voor ‘houtland’?