Lekker in de open lucht eten. Bijzonder hoe we voor bijna alles een specifiek woord hebben, niet? Maar waarom noemen we zoiets een picknick? En waar komt het eigenlijk vandaan? Smikkel gezellig mee aan de etymologie van picknick.
Picknick klinkt heel Engels, maar vindt zijn origine in Frankrijk. Het komt van het Franse pique-nique (medio 1690). Dit verwees toen naar een speciale gelegenheid waarbij elke gast zelf wat eten meebracht, wat vervolgens gezamenlijk opgesmikkeld werd. Dit hoeft niet eens per se buiten te zijn; dat mocht ook gewoon binnen.
Waarom ze dit de naam pique-nique gaven, is niet helemaal zeker, maar vermoedelijk is het een woordspeling. Het is een samenstelling van piquer (prikken, oppikken) en nique (niets, waardeloos). Beide woorden verwezen in dit geval naar het eten zelf. Picknick betekende van origine dus iets als ‘nietszeggend voedsel pakken’. Het verwees naar snacks, kleinigheden; iets wat je zo naar binnen werkte.
Leuk feitje: De Engelsen hebben picnic zelfs tot een gezegde verweven. Daar betekent het ook wel ‘iets gemakkelijks’. (“That is no picnic”; dat is niet gemakkelijk)
Langzaam maar zeker ging men picknicken steeds meer met een buitenmaaltijd associëren; maar dat “zelf je eten meenemen” bleef in het Frans, Engels en veel andere talen behouden.
Picknick in de Nederlandse taal
Dit was echter niet het geval in het Nederlands. Toen picknicken rond 1881 in onze taal kwam, betekende het direct al gewoonweg ‘maaltijd in de buitenlucht’, zoals we het nu kennen. “Een avond-picnic [..] een koud souper, in mandjes meegebracht”, wist het Etymologisch Woordenboek van het Nederlands op te halen. Jep, in eerste instantie gebruikten we de Engelse spelling ‘picnic’, maar begin 19e eeuw werd hier de –k aan toegevoegd.
Wil je de volgende keer écht traditioneel picknicken, stel dan voor of iedereen zelf wat lekkers meeneemt!
Meer etymologievoer: de etymologie van boodschappen
Wist je dat… lekker vroeger niet op het eten sloeg?