Games, media en muziek spelen er gretig op in: nostalgie. Maar waar komt het woord eigenlijk vandaan? Ontdek de etymologie van nostalgie.
Nostalgie komt van nostalgiá en bestaat uit twee Griekse woorden: nóstos ‘terugkeer’ en álgos ‘pijn’. Nostalgie kun je letterlijk vertalen als terugkeerpijn, en is door de Zwitserse arts Johannes Hofer bedacht als de wetenschappelijke naam voor heimwee.
De Fransen namen dit vervolgens over als nostalgie en na de Napoleontische tijd belande het in Nederland. In 1824 zeiden we: heimwee, de met zwaarmoedigheid gepaarde begeerte naar het vaderland. Nostalgie stond vroeger dus letterlijk voor heimwee.

Waarom kreeg nostalgie een andere definitie?
De reden dat we tegenwoordig een onderscheid kennen, komt onder andere door de Romantiek; een kunststroming die meer aandacht gaf aan de subjectieve kant van de kunst. Gevoel, zintuigen en verbeelding werden steeds belangrijker.
Hierbij kwam een groeiend verlangen naar het verleden, omdat het westen van Europa in korte tijd drastisch veranderde (denk aan de Franse en Industriële Revolutie). Hierdoor werd de huidige definitie van nostalgie steeds populairder.
Maar als je rebels wilt doen, mag je dus nog best heimwee als betekenis van nostalgie opschrijven. We moeten die goede oude tijd in ere houden, toch?
Leuk feitje: Inspelen op nostalgie is niet alleen iets van tegenwoordig. Wim Sonneveld’s nummer Het Dorp (1974) blikt bijvoorbeeld terug op het Nederland van vroeger, en de film Grease uit 1978 geeft een geromantiseerd beeld van de Verenigde Staten uit de jaren ’50.
Wist je dat…
…heimwee letterlijk pijn over thuis betekent?
…we muziek te danken hebben aan de Griekse muzen?