Je denkt er misschien niet over na, maar ook getallen zijn ooit bedacht. De reden voor hun naam is vaak logischer dan je denkt. Zo ook honderd. Waar komt dit woord vandaan? Of beter gezegd: wat is de etymologie van honderd?
Honderd komt van het Oergermaanse hundarada. Dit is een samenstelling van Hunda (100 of 120) en rada (aantal). Oorspronkelijk stond Hunda waarschijnlijk simpelweg voor: een flinke hoeveelheid. Met name in het Oudnoors werd hundarada echter veelvuldig in het rekensysteem opgenomen, wat ertoe leidde dat het uiteindelijk de vaste waarde 100 kreeg.
Honderd is een van de alleroudste bewaarde Germaanse woorden, en werd waarschijnlijk al rond het jaar 0 gebruikt – of zelfs misschien daarvoor al. Rond die tijd waren veel talen nog enigszins met elkaar vermengd. Waardoor je door geheel Europa overeenkomsten ziet. Het Oudfries spreekt van hunderd, het Oudengels van hundred enhet Oudnoors vanhundrað. In het Oudnederlands (8e eeuw) voegden we er zelfs een c- voor: chunna.
Maar ook zuidelijker waren er gelijkenissen. Zo komt hunda taaltechnisch overeen met het Latijnse cent (100) en rada met ratio (berekening). Rada werd later, zo rond de 4e eeuw na Christus, ook in het Gotisch gebruikt. Daar stond het voor getal.
Honderd, zoals we het tegenwoordig kennen, kwam in de 13e eeuw als hundert in onze taal. Toen betekende het hondertal. Al schreven we het in de Middeleeuwen voornamelijk als hondert. De oude landmaat hond (wat staat voor 100 voet) is hier ook van afgeleid!
Leuk feitje: Honderd staat vaak synoniem voor hoge hoeveelheid (“Dat gebeurt in geen honderd jaar”). Dit blijkt ook uit de uitdrukking in het honderd lopen, waar honderd synoniem was voor een menigte mensen. Het stond dus eerst voor: in een mensenmenigte lopen.
Wist je dat…
…de herkomst van heks met ehm… voortplanten te maken heeft?
…eekhoorn letterlijk staat voor snel bewegend knaagdier?