Heimwee, het verlangen naar thuis als je (ver) weg bent. Maar waarom komt dit woord eigenlijk vandaan? Ontdek de etymologie van heimwee.
Heimwee komt van het Zwitsers-Duitse Heimweh. Dit is een samenstelling van Heim (huis of thuis) en Weh (pijn, verdriet). Letterlijk betekent het pijn over thuis. De term ontstond in 1592 als een medische aandoening in Zwitserland, en refereerde naar inwoners van Bern die een ziekelijk verlangen naar hun thuis hadden.
Hoewel heimwee pas na de Middeleeuwen een naam kreeg, is het fenomeen al duizenden jaren oud. In de Odyssee, een epos van de Oudgriekse dichter Homerus, wordt al naar het fenomeen verwezen, als Odysseus in de openingsscene terugverlangd naar zijn huis en zijn vrouw. Griekse natuurkundige Hippocrates (460-377 voor Christus) dacht dat dit fenomeen kwam door teveel ‘zwart gal’ in het bloed. Ook in het Oude Testament van de Bijbel wordt ernaar gerefereerd.
Aanvankelijk was heimwee enkel gebruikelijk in Zwitserland, maar met de opkomst van de Romantiek en hiermee nadruk op verbeelding en een groeiend verlangen naar het verleden – verspreidde zich het ook naar Duitsland en later Nederland. Het was hier heel lang een leenwoord: pas in 1768 werd het als heimwee officieel in gebruik genomen.
Hoewel het Nederlands de Duitse spelling grotendeels aanhield, werd heimwee in andere talen vaak letterlijk vertaald. Engelsen spreken van homesick, terwijl Fransen het mal du pays noemen.
Leuk feitje: het Duits kent ook een tegenovergesteld woord van heimwee: Fernweh. Dit staat voor het verlangen naar onbekende situaties of de tegenzin die komt bij het terug moeten keren van een vakantie.
Wist je dat…
…het Latijnse woord voor heimwee de basis vormt voor nostalgie?
…je sprookje eigenlijk als spreukje zou moeten schrijven?