Hoofdafbeelding bij Creatief: betekenis en etymologie

Creatief: betekenis en etymologie

De betekenis van creatief is letterlijk scheppend of iemand die nieuwe dingen kan maken. Hoewel het woord heel breed lijkt, kan iemand die heel creatief is (grof gezegd) met gemak iets nieuws verzinnen. Creatief zijn is tegenwoordig een belangrijke eigenschap, maar stiekem bestaat dit woord nog helemaal niet zo lang!

Creatief duikt voor het eerst in 1873 in de Nederlandse taal op, met de zin: “De creatieve wijze van eigendomsverkrijging.” De betekenis van creatief in die zin is scheppend. Het woord kreeg niet meteen populariteit in ons land, want pas vijftig jaar later (1922) dook het voor het eerst in een woordenboek op:  Met betrekking tot scheppend vermogen of scheppende activiteit was zijn betekenis toen.

Het Etymologisch Woordenboek benoemt dat we het aan de Fransen te danken hebben dat dit woord in onze taal is: créatif, zeiden zij al in 1860.

Leuk feitje: Ook aan de synoniemen van creatief kun je al goed zien waar we het woord mee associëren: artistiek, fantasierijk, inventief, origineel, vindingrijk, vernuftig of zelfs vruchtbaar. Een vruchtbaar idee… een idee dat naar meer smaakt?

Van creatie tot creatief

Hoewel we creatief strikt genomen hebben ‘geleend’ van de Fransen, kun je stellen dat creatief een bijvoeglijk naamwoord is bij creatie. Dit woord gebruiken we wél al heel lang.

Nederland kent creatie al sinds de 15e eeuw. Bij zijn introductie gebruikte men het vooral in politiek en economisch verband: zijn eerste definities zijn instelling, aanstelling en verkiezing. Dit komt vanwege het Latijnse woord waar het op gebaseerd is: creātiō (keuze, verkiezing). Creatio is op zijn beurt een afleiding van het werkwoord creāre: kiezen, benoemen, maar ook scheppen en voortbrengen. En juist die laatste twee betekenissen werden meer en meer geassocieerd met het Nederlandse woord voor creatie, waardoor zijn definitie volgens WikiWoordenboek in 1571 veranderde tot schepping.

Iemand die creatief is, kan dus eigenlijk heel goed kiezen!

Nog een leuk feitje: Meten hoe creatief je bent? Meet hoeveel associaties je kunt maken met een bepaald thema of onderwerp! Het is namelijk wetenschappelijk bewezen dat het aantal associaties dat jij met iets kunt maken (welke woorden dit ook mogen zijn!), in verband staat met je creativiteit.

Meer etymologievoer: de Duitse herkomst van vernuftig
Wist je dat… nostalgie eigenlijk van heimwee komt?